Bu sorunun cevabı, "Akıl nedir?" sorusunun cevabından sonra ortaya çıkacaktır.
Şuur, irade, zekâ, düşünmek, kavramak, bilmek, karar vermek, hayal etmek, sezmek, dikkat etmek, hafızaya kaydetmek gibi beyin faaliyetlerinin bütününü kapsayan geniş kavrama akıl (reason / mind) denir.
Günümüzün modem psikologları, akıllı olmayı insanın duygu dünyasına ait bir özellik olarak görüyorlar.
Her akıllı zeki olmayabilir. Her zeki de aklını ustalıkla kullanamayabilir.
Zeki kişi, akıllılardan öğrendiği bilgi, usûl, ve tecrübelerle büyük işler başarabilir.
Meselâ bir arslanın zekâsı insan zekâsı kadar kuvvetli olsaydı; bu o-nun ancak vahşet ve dehşetini, korkunçluğunu artırırdı.
Akılsız, ahlâksız, mâneviyatsız bir zeki de o derece kendisine ve topluma karşı tehlike arzeder.
Kur'ân-ı Kerîm'de 49 yerde ve üstelik tamamı fiil şeklinde geçen aklın kelime mânâları arasında bilmek, anlamak, şuurlu olmak, duymak, temkinli hareket etmek, işinde ve gücünde derli toplu olmak, engellemek, alıkoymak, menetmek, bağlamak, kayıt altına almak gibi zekâyı maksimum geliştirip kullanmakla ilgili enteresan ifâdeler vardır.
Aklı meydana getiren özellikler şunlardır:
1- Anlama gücü: Kelimeleri, ifade ettikleri gerçek ve mecazî mânâlanyla kavrayabilme ve birbirinden ayırabilme,
2- Anlatma gücü: Duygu ve düşünceleri anlaşılır şekilde ifade edebilme,
3- Eşleme gücü: Kavramlar ve fikirler arasındaki özel ilişkileri bulabilme ve bağlantıları kurabilme,
4- Analiz gücü:' Benzerlikleri ve farklılıkları ayırd edebilme ve bir bütünü öğelerine ayırabilme,
5- Sentez gücü: Öğelerine ayrılmış bir bütünü tekrar birleştirebilirle,
6- Bellek (hafıza) gücü: Şuurun farkına vardığı her şeyi hafızaya kaydedebilirle ve hatırlayabilirle,
7- Düşleme gücü: Kavramları iki veya üç boyutlu olarak hayal etme ve hayal gücünü düşüncede kullanabilme,
8- Sayı gücü: Kavramları sayıları ve miktarlarıyla algılayabilirle ve basit aritmetik işlemlerini zihinden yapabilme,
9- Sonuçlama gücü: Tümdengelim ve tümevarım yöntemleriyle genel ve özel sonuçlara varabilme,
10- Gözlem gücü: Bakarak görme ve detayları uzun vadeli hafızaya kaydedebilme,
11- Sezgi gücü: Birdenbire gerçekleşen bilme, 12-Kavrama hızı ve gücü,
13- Tepki hızı ve dengesi,
14- Düşünce ve davranışlarda hassas olabilme, İS- Kararlılık ve hedef belirleyebilirle,
16- Uyum sağlayabilme,
17- Esnek davranabilme,
18- Konsantre olabilme,
19- Organize edebilme,
20- İnsiyatif gösterme,
21-Tavır kazanma,
22- Özgüven ve liderlik,
23- Üretkenlik ve orijinal bir şey meydana getirebilme,
24- Etkileyebilirle gücü,
25- Etkileme hassasiyeti.
Sonuçlar:
1) Her zeki insan "akıllı" değildir, aklın yukarıdaki bütün özelliklerini geliştirebildiğimiz oranda "akıllı" sayılırız.
2) Akıllı ve zeki insanlar sağ ve sol beyinlerini dengeli şekilde kullananlardır.