Fransız romancı. 2 Nisan 1840 senesinde Paris’te doğdu ve 29 Eylül 1902’de orada öldü. Babası, Mûsevî asıllı İtalyan mühendisidir. Zola düzenli bir eğitim görmemesine rağmen gençlik yıllarından îtibâren yazmaya karşı istidatlıydı. Romantik şiirler yazarak işe başladı ama pek başarılı olamadı. Realizme kayarak denemeler yaptı. Bu arada gazetelerde makâle yazarı olarak çalıştı.

Zola, Balzac, Stendhal, Flaubert’in tesiri altında kalarak insanlığın kirli, suçlu, çirkin yüzlerini tam çıplaklığı ile anlatmayı prensip edinmiş, bu tarzda birçok eser vermiştir. Bu eserlerinde realizmin ilmî temelini teşkil eden naturalizmi esas almıştır. Çalışmalarında pornografik (müstehcen) ifâdelere çekinmeden yer verdiği için tenkitlere uğramıştır.

Emile Zola, roman yanında siyâsî yazılar da yazmıştır. Albay Alfred Dreyfus’un suçsuzluğu üzerine yazdığı yazıları menfi tesir etmiş, hüküm giyeceğini, anlayınca İngiltere’ye gitmiştir. Bir süre sonra Dreyfus’un suçsuzluğu ispat edilince tekrar Fransa’ya dönmüş ve eserlerini yazmaya devam etmiştir.

Zola insan tabiatının, nesilden nesile geçen bir özellik taşıdığına inanarak işe koyulmuştur. Bir kişide bulunan karakter zâfiyetinin, o kişinin dedelerinden birinden intikal ederek geldiğine inanıyor ve savunuyordu. Romanlarında insan rûhunun çelişkiler içinde verdiği mücâdeleyi anlatır.

Zola, 1902 senesi sonbaharında evinin şöminesinden çıkan zehirli gazlardan ölmüştür.

Zola’nın Türkçeye çevrilen eserlerinden bâzıları: Bir Aşk Hikâyesi, Doktor Pascal, Gerçek, Germinal, Thérése Raquin, Dreyfüs Meselesi-İtham Ediyorum adlı eserleridir. Sosyalist fikirleri savunduğu için zamânında birçok kişi tarafından ağır tenkitlere uğramıştır.