Alm. Smaragd (m), Fr. Emuraude (f), İng. Emerald. Parlak yeşil renkli bir berilyum ve alüminyum silikatı. Be3Al(SiO3)6 formülü ile gösterilir. M.Ö. 200 senesinden beri çok kıymetli mücevher taşı olarak kullanılmaktadır. Büyük İskender, Kleopatra ve Romalılar zamânında büyük ölçüde mâdenciliği yapılmıştır. Güney Amerika’yı işgal eden İspanyollar tarafından da burada bulunan insanların ellerinden alınıp Avrupa’ya taşınmıştır.

Zümrüt oldukça serttir. İçinde ihtivâ ettiği eser miktardaki krom sebebi ile yeşil renktedir. Çok düzgün altıgenler prizması hâlinde bulunur. Zümrüt kuartzdan sert, elmastan yumuşaktır. Yoğunluğu 2,64-2,72 arasındadır. Zümrütün kıymetli olması yeşil, parlak, ışığı geçirgen ve çatlaksız kusursuz bir yapıya sâhip olmasındandır.

Mücevher olarak kullanılan zümrüt umûmiyetle küp, dikdörtgenler prizması şeklinde kesilir. Kesilen parçalarda renklerin en derin kısımlarda dahi eşit olmasına dikkat edilir. Romalılar zamânında altıgen kesitli prizmalar hâlinde kullanılmıştır. Hattâ seramik işlerinde aralara konulduğu da olmuştur.

Zümrüt’ün renginden dolayı elbiseye takıldığında göz değmesine; kolye olarak takıldığında epilepsiye iyi geldiği; dizanteriyi tedâvi ettiği, hâmile kadınların kolay doğum yaptıkları 1969 baskı Encyclopedia Britannica sekizinci cilt 331’nci sayfasında yazılıdır.

Zümrüt, 1930 senesinde Almanya’da sentez edilerek küçük parçalar hâlinde sun’î yoldan yapılmıştır. Daha sonra ABD’de 200 grama ulaşan ve tabiîsini aratmayacak mükemmellikte sun’î olarak elde edilmiştir.